Τα σενάρια για τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Δολοφονία ή ασθένεια;

Το 323 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος επέστρεψε στη Βαβυλώνα, το κέντρο της νέας αυτοκρατορίας του. Είχε υποσχεθεί να επισκεφτεί τη γιορτή ενός γνωστού στις 29 Μαΐου. Το πρωί εκείνης της ημέρας, παραπονέθηκε ότι δεν ένιωθε καλά. Ωστόσο, πήγε στη γιορτή παρά την αδιαθεσία και ως γνήσιος Μακεδόνας στρατιώτης ήπιε πολύ αλκοόλ. Την επόμενη μέρα είχε ανεβάσει υψηλό πυρετό.

Η υγεία του δεν επανήλθε ποτέ και πέθανε 11 μέρες μετά, στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ. Οι μελετητές δεν μπορούν να συμφωνήσουν αν ήταν αποτέλεσμα κάποιας ασθένειας ή αν ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε. Αν δηλητηριάστηκε δεν γνωρίζουν από ποιον και με ποια ουσία. Κι αν ήταν απλώς μία ασθένεια, δεν ξέρουν ποια ήταν αυτή.

Η ασθένεια

Οι υποστηρικτές του σεναρίου του «φυσικού θανάτου», υποστήριζαν ότι ο Αλέξανδρος πέθανε από ελονοσία ή τυφοειδή πυρετό. Μία καινούρια θεωρία λέει ότι πέθανε από τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Πολύ γρήγορα απορρίφθηκε, γιατί ο ιός του Δυτικού Νείλου εμφανίστηκε πρόσφατα και θα ήταν αδύνατο να είχε σκοτώσει έναν άνθρωπο 2.347 χρόνια πριν. Ο τυφοειδής πυρετός παρουσιάζει επίσης ανακρίβειες. Συνήθως εμφανιζόταν σε επιδημίες και εκείνη την περίοδο, πέρα απ’ τον Αλέξανδρο, δεν υπήρξαν μαζικοί θάνατοι με τα ίδια συμπτώματα.

Θα ήταν πολύ πιθανό ο Αλέξανδρος να έπασχε από ελονοσία, αφού εκστράτευε σε περιοχές που η ασθένεια ήταν πολύ συχνή. Όμως τα συμπτώματα που παρουσίασε, δε συμφωνούσαν απόλυτα με τη συγκεκριμένη ασθένεια.

Το δηλητήριο

Οι μελετητές θεωρούν πιθανότερη την εκδοχή του δηλητηρίου. Μέχρι πρόσφατα, πίστευαν ότι δηλητηριάστηκε με αρσενικό. Όμως, αν ίσχυε κάτι τέτοιο, ο Αλέξανδρος θα είχε πεθάνει πολύ πιο γρήγορα. Ο Μακεδόνας Βασιλιάς ταλαιπωρήθηκε για 11 μέρες, που σημαίνει ότι η ουσία που κατανάλωσε είχε πιο αργή δράση απ’ ότι το αρσενικό.

Η νεότερη θεωρία που έχει κυκλοφορήσει είναι αυτή του Δρ. Λίο Σκεπ, απ’ το Πανεπιστήμιο Οτάγκο της Νέας Ζηλανδίας. Σύμφωνα με τον Σκεπ, η ουσία που προκάλεσε τον αργό και βασανιστικό θάνατο του Αλέξανδρου, είναι το δηλητηριώδες φυτό «λευκός ελλέβορος». Το φυτό ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες, γιατί το χρησιμοποιούσαν για να σταματούν τον εμετό.

Σε μεγαλύτερες δόσεις όμως, μπορούσε να οδηγήσει σε θάνατο. Τα συμπτώματα που παρουσίασε ο Αλέξανδρος, ταιριάζουν απόλυτα με αυτά που προκύπτουν από δηλητηρίαση με ελλέβορο, δηλαδή γαστρικός πόνος, ναυτία, βραδυκαρδία, υπόταση και μυϊκή αδυναμία. Τις τελευταίες μέρες πριν από τον θάνατό του, ο μεγάλος στρατηλάτης δεν μπορούσε να κουνηθεί, ούτε να μιλήσει. Βέβαια, το σενάριο της δηλητηρίασης οδηγεί στο καίριο ερώτημα. Ποιος τον δηλητηρίασε;

Ποιος σκότωσε τον Μέγα Αλέξανδρο;

Η πιο δημοφιλής θεωρία συνωμοσίας, παρουσιάζει τον Αντίπατρο ως τον εγκέφαλο, πίσω απ’ τη δολοφονία.

Ο Αντίπατρος ήταν στρατηγός του Φιλίππου Β’, του πατέρα του Αλεξάνδρου. Αργότερα έγινε ένας απ’ τους μεγαλύτερους υποστηρικτές και του Αλεξάνδρου. Όσο ο Αλέξανδρος έλειπε στη μακροχρόνια εκστρατεία του, ο Αντίπατρος είχε αναλάβει την Αντιβασιλεία στη Μακεδονία.

Το 324 π.Χ., η σχέση των δύο αντρών είχε αρχίσει να καταρρέει. Ο Αλέξανδρος προσπάθησε να αντικαταστήσει τον Αντίπατρο, ίσως μετά από ώθηση της μητέρας του, Ολυμπιάδας, που πίστευε ότι ο Αντίπατρος σκόπευε να τον προδώσει. Ο Αντίπατρος έστειλε τον γιο του, Κάσσανδρο, στη Βαβυλώνα για να μεταπείσει τον Αλέξανδρο. Αλλά ο Αλέξανδρος πέθανε πριν προλάβει να του αλλάξει γνώμη ο Κάσσανδρος.
Συγχρόνως όμως, λόγω του ξαφνικού θανάτου, δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί η διαταγή του Αλέξανδρου για αντικατάσταση του Αντίπατρου.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο ήταν ότι ο αδερφός του Κάσσανδρου, ο Ιόλαος, ήταν ο οινοχόος του Αλέξανδρου και θα είχε πάμπολλες ευκαιρίες να δηλητηριάσει το ποτό του. Μετά τον Αντίπατρο, στη λίστα των πιθανών δολοφόνων είναι οι γυναίκες του Αλεξάνδρου.

Οι γυναίκες του

Καμία δεν φαίνεται να είχε κάποιο πολιτικό κίνητρο. Η Βαρσίνη ήταν η ερωμένη του, με την οποία απέκτησε κι έναν γιο, τον Ηρακλή. Όμως, ποτέ δεν την παντρεύτηκε. Αντιθέτως, παντρεύτηκε μια νεαρή καλλονή απ’ την εξωτική Βάκτρια, τη Ρωξάνη. Και μετά τη Ρωξάνη, παντρεύτηκε τη Στάτειρα, την κόρη του Βασιλιά Δαρείου. Μπορεί η Βαρσίνη να ζήλευε τη Ρωξάνη και η Ρωξάνη τη Στάτειρα;

Μπορεί να αποφάσισε η καθεμία ξεχωριστά να σκοτώσει τον άντρα που την πλήγωσε; Τα σενάρια είναι όσα και οι εχθροί του Αλεξάνδρου, δηλαδή αμέτρητα. Ο χαμός του μπορεί να ωφέλησε πολλούς, αλλά ακόμη περισσότεροι ζημιώθηκαν. Δεν πρόλαβε να ορίσει διάδοχο και επικράτησε χάος, που χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να καταλαγιάσει. Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα σταματήσουν ποτέ τα σενάρια για τον θάνατο του μεγαλύτερου στρατηλάτη, που υπήρξε ποτέ.

ΠΗΓΗ   ΠΗΓΗ